Ας μιλήσουμε για τη σόγια

Η σόγια αποτελεί μία εξαιρετικά ποιοτική μορφή πρωτεΐνης, με πολλές επιστημονικές έρευνες να αναδεικνύουν την προστασία που προσφέρει έναντι σε χρόνιες ασθένειες.Αλλά υπάρχει και τεράστια παραπληροφόρηση, που βασίζεται σε κακά επιστημονικά τεκμήρια.

  Κλινικές μελέτες έχουν αναδείξει ότι η κατανάλωση προϊόντων σόγιας δεν προκαλεί υποθυρεοειδισμό (1). Ωστόσο, οι ισοφλαβόνες σόγιας, τα φυτικά συστατικά της, μπορούν να επηρεάσουν τους θυρεοειδείς αδένες σε όσους πάσχουν από υποθυρεοειδισμό. Οι ισοφλαβόνες ίσως τραβήξουν μερικό ιώδιο από τον οργανισμό¨ ιώδιο το οποίο ο οργανισμός θα χρησιμοποιούσε για τη δημιουργία των θυρεοειδών ορμονών (2). Σε αυτές τις περιπτώσεις συνίσταται να μειωθεί η κατανάλωσή της και να μην καταναλώνεται στα ίδια χρονικά περιθώρια που γίνεται και η λήψη φαρμάκων για τον υποθυρεοειδισμό. Ωστόσο, η κατανάλωση της σόγιας μπορεί να επηρεάσει και εκείνους που έχουν χαμηλά επίπεδα ιωδίου. Χαμηλά επίπεδα ιωδίου μπορεί να οφείλονται σε μια βίγκαν διατροφή , όταν το άτομο δεν φροντίζει να συμπεριλάβει τροφές πλούσιες σε ιώδιο στο διατροφολόγιό του (δες ανάλογες δημοσιεύσεις για το ιώδιο) (1). Χαμηλά επίπεδα ιωδίου, ωστόσο παρουσιάζονται και στο γενικό πληθυσμό και όχι μόνο στους vegans. Γενικά, όσοι καταναλώνουν σόγια τακτικά, συμβουλεύεται να αυξήσουν λίγο παραπάνω το ιώδιο στην διατροφή τους.

  Επιδημιολογικές μελέτες έχουν αναδείξει ότι η κατανάλωση της σόγιας ίσως βοηθήσει στην μείωση κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του στήθους, του προστάτη και του παχέος εντέρου (3). Έρευνες δείχνουν ότι οι γυναίκες που καταναλώνουν προϊόντα σόγιας, έχουν χαμηλότερες πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου του στήθους, σε σύγκριση με τις γυναίκες που δεν καταναλώνουν. Ο Wu et al (2008) ανέδειξε ότι γυναίκες που κατανάλωναν 1 φλ γάλα σόγιας ή περίπου 1/2 φλ τόφου καθημερινώς, είχαν 30% λιγότερες πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του στήθους, σε αντίθεση με τις γυναίκες που δεν συμπεριελάμβαναν καθόλου προϊόντα σόγιας στη διατροφή τους. Ωστόσο, οι επιστήμονες αναφέρουν ότι για να λάβουμε τα προστατευτικά οφέλη της σόγιας, θα πρέπει να γίνεται κατανάλωσή της από μικρή ηλικία, καθώς στην εφηβική ηλικία αρχίζoυν να αναπτύσσονται οι μαστοί της γυναίκας(4,5).

  Η κατανάλωση της σόγιας συνδέεται επίσης με καλύτερους δείκτες επιβίωσης. Μελέτη του 2017, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cancer, ανέδειξε ότι γυναίκες με hormone-receptor-negative-tumors, οι οποίες κατανάλωσαν τα υψηλότερα επίπεδα ισοφλαβόνων από σόγια, στην διάρκεια 9.4 χρόνων, μείωσαν το κίνδυνο θνητότητας από καρκίνο κατά 21%, σε αντίθεση με τις γυναίκες που κατανάλωναν μικρότερες ποσότητες (6).

  Η κατανάλωση προϊόντων σόγιας δεν επηρεάζει τα επίπεδα τεστοστερόνης στους άνδρες. Μάλιστα, μία meta-analyses από 14 μελέτες ανέδειξε ότι η υψηλή κατανάλωση σόγιας οδήγησε σε 26% μείωση κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του προστάτη. Πιο συγκεκριμένα, οι επιστήμονες βρήκαν 30% μείωση κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του προστάτη με προϊόντα σόγιας όπως γάλα και τόφου (7)

  Kαι σε τι οφείλονται οι προστατευτικές ιδιότητες της σόγιας;Μα φυσικά στα φυτοοιστρογόνα της και συγκεκριμένα στις ισοφλαβόνες. Πιο αναλυτικά θα αναφερθώ σε αυτές, στο δεύτερο μέρος.

Πηγές:(1) Messina M. and Redmond G. (2006) ''Effects of soy protein and soybean isoflavones on thyroid function in healthy adults and hypothyroid patients: a review of the relevant literature'', Thyroid,16(3):249-58.(2)Divi RL, Chang HC, Doerge DR. "Anti-thyroid isoflavones from soybean:isolation, characterization, and mechanisms of action". Biochem Pharmacol.1997;54:1087-1096.(3)Badger TM, Ronis MJ, Simmen RC, Simmen FA. "Soy protein isolate andprotection against cancer". J Am Coll Nutr. 2005;24:146S-149S.(4)Wu AH, Yu MC, Tseng CC, Pike MC. "Epidemiology of soy exposures andbreast cancer risk". Br J Cancer. 2008;98:9-14.(5)Korde LA, Wu AH, Fears T, et al. "Childhood soy intake and breast cancerrisk in Asian American women". Cancer Epidemiol Biomarkers Prev.2009;18:1050-1059.(6)Zhang FF., Haslam DE, Terry MB, Knight JA., Andrulis IL., Daly MB., Buys SS., John EM."Dietary isoflavone intake and all-cause mortality in breast cancer survivors: The Breast Cancer Family Registry."123(11):2070-2079(7)Yan L, Spitznagel EL. "Soy consumption and prostate cancer risk in men: arevisit of a meta-analysis". Am J Clin Nutr. 2009;89:1155-1163